vrijdag 31 mei 2013

Overheidsbeleid maakt consument ‘financieel bewusteloos’


Het Platform Wijzer in geldzaken waarschuwt dat mensen door onduidelijke en grote hoeveelheden informatie ‘financieel bewusteloos' kunnen raken. Voor 1 op de 5 mensen levert het regelen van de financiën nu al regelmatig stress en onrust op, zo blijkt uit onderzoek van het platform.

De steekproef onder ruim 500 Nederlanders tussen de 18 en 80 jaar maakt duidelijk dat ruim 40 % van de respondenten vindt dat er steeds meer van hen verwacht wordt als het gaat om het regelen van de persoonlijke financiën. "Ze worden overspoeld met post en e-mails en vinden de inhoud regelmatig zo ingewikkeld dat ze aangeven dat je er bijna ‘voor gestudeerd' moet hebben." Op de vraag 'van welke organisaties ontvangt u weleens informatie via de post, e-mail of op een andere manier?' wordt de eigen bank met 87% het meest genoemd. De eigen onafhankelijk financieel-/verzekeringsadviseur staat met 28% net niet op laatste plaats. 41% geeft aan geen informatie van zijn adviseur te ontvangen en 31% van de respondenten heeft geen eigen adviseur.
Afwachtend door overheidsbeleid
Volgens Wijzer in geldzaken zijn de veranderingen op het gebied van AOW, pensioenen, de woningmarkt, kinderopvang en belastingen voor veel consumenten moeilijk in te schatten. 54% van de mensen stelt zich afwachtend op bij aangekondigde overheidsmaatregelen. Ook de berichten uit de media over de wijzigingen in overheidsmaatregelen, met daarin verwerkt de mogelijke gevolgen voor de persoonlijke financiële situatie, zetten de consument volgens het platform onvoldoende aan tot actie. "Voor het herstel van het consumentenvertrouwen is het belangrijk dat mensen inzicht en overzicht krijgen in de effecten van alle veranderingen op hun persoonlijke financiële situatie en deze effecten in actie kunnen vertalen. Uit de vragen die Wijzer in geldzaken dagelijks binnen krijgt, blijkt dat mensen zoekende zijn. Consumenten moeten overal kleine brokjes informatie vandaan halen, deze informatie is vaak moeilijk te begrijpen en niet toegesneden op de persoonlijke situatie", aldus Olaf Simonse, hoofd programmabureau Wijzer in geldzaken.

woensdag 29 mei 2013


Voorstel wijziging deposito- garantiestelsel SEW (Spaarrekening Eigen Woning)
Bron: Ruben Stam, fiscaal jurist bij Nationale Nederlanden

Maandag 27 mei 2013

Halverwege mei is het voorstel Wijzigingswet financiële markten 2014 (Wfm 2014) bij de Tweede Kamer ingediend. Een opmerkelijk onderdeel in dit wetsvoorstel betreft een maatregel over de toepassing van het depositogarantiestelsel. De Regering wil de toepassing van het depositogarantiestelsel beperken.

Wat is het depositogarantiestelsel?

Op grond van het depositogarantiestelsel keert De Nederlandsche Bank (DNB) vergoedingen uit aan de rekeninghouders van een bank in geval van faillissement (of bij betalingsonmacht of bij toepassing van de noodregeling). Normaal gesproken krijgt een rekeninghouder een vordering op de failliete boedel. Mogelijk krijgt de rekeninghouder dan maar een klein deel van zijn tegoed uitgekeerd. Op grond van het depositogarantiestelsel krijgt een rekeninghouder een vergoeding tot maximaal € 100.000. Deze regeling geldt per rekeninghouder, ongeacht het aantal rekeningen dat hij aanhoudt bij de bank (spaarrekening, betaalrekening, etc.). Evenmin is het fiscale etiket van de rekening relevant. Het depositogarantiestelsel is daarmee ook van toepassing op een levenslooprekening, een lijfrentespaarrekening, een goudenhanddrukstamrechtrekening en een spaarrekening eigen woning (SEW).

Waarom het depositogarantiestelsel?
De wetgever beoogt met het depositogarantiestelsel de kans op een 'bankrun' te verkleinen. Daarnaast voorkomt het depositogarantiestelsel dat rekeninghouders hun tegoed in rook zien opgaan.

Wijzigingswet financiële markten 2014
De Wfm 2014 gaat een wijziging aanbrengen in het huidige depositogarantiestelsel. Het is de bedoeling dat, bij wijze van hoofdregel, de garantie vervalt voor SEW's. Het saldo op de SEW wordt verrekend met de eigenwoningschuld. Dus: geen uitkering uit hoofde van het depositogarantiestelsel, maar wel – tot hetzelfde bedrag – een lagere eigenwoningschuld. De Regering voert daar een aantal redenen voor aan:

1. In de overeenkomst tussen bank en rekeninghouder is overeengekomen dat de rekeninghouder niet vrijelijk kan beschikken over het saldo op de SEW;

2. Een SEW dient voor de bank als zekerheid voor de nakoming van verplichtingen van de rekeninghouder jegens de bank, namelijk de aflossing van de hypotheekschuld;

3. De rekeninghouder van de SEW ziet zijn spaartegoed niet in rook opgaan. Het saldo op de rekening wordt namelijk verrekend met zijn hypotheekschuld.

Verrekeningsbevoegdheid
Als iemand een lening en een spaartegoed heeft lopen bij een bank en deze bank failliet gaat dan bestaat er een verrekeningsbevoegdheid.

Voorbeeld
Jeroen heeft een lening van € 10.000. Verder heeft Jeroen een spaartegoed van € 50.000. Jeroen krijgt dan van DNB op grond van het depositogarantiestelsel € 40.000 uitgekeerd. Andersom: als Jeroen een lening heeft van € 50.000 en een spaartegoed van € 10.000 keert DNB helemaal niets uit, maar worden schuld en vordering met elkaar verrekend. Jeroen houdt dan een schuld over van € 40.000 aan degene die deze schuld overneemt (waarschijnlijk een andere bank). Dit was althans de systematiek tot 30 juli 2011. DNB handelt sindsdien anders. Dit houdt verband met de inkorting van de termijn waarbinnen DNB tot uitkering van de vergoeding moet overgaan. Jeroen krijgt dus op grond van depositogarantiestelsel in bovengenoemde situaties € 50.000, respectievelijk € 10.000 uitgekeerd. Uiteraard doet dit niets af aan de schuld die Jeroen aan de bank heeft. Deze blijft 'gewoon' uitstaan.

Wat gebeurt er met de SEW bij faillissement van een bank?
Als de Wfm 2014 ongewijzigd wordt aangenomen, wordt ten aanzien van de SEW weer teruggekeerd naar de situatie van vóór 30 juli 2011. Schuld en tegoed worden met elkaar verrekend. Maar van een volledige terugkeer naar de situatie van vóór 30 juli 2011 is geen sprake. Er verandert nog wel wat meer. Niet onbelangrijk: ook in fiscale zin! In onderstaande opsomming zijn de belangrijkste punten van de voorgestelde regeling samengevat.

1. Het saldo op de SEW wordt op nul gesteld. De schuld aan de bank wordt verminderd met het saldo dat op de SEW stond (verrekening).
2. Als de schuld bij een andere bank loopt, vindt in principe ook verrekening plaats.

3. De bankklant heeft wel recht op een vergoeding uit hoofde van het depositogarantiestelsel voor andere rekeningen tot maximaal € 100.000. Het tegoed op de SEW telt daarbij niet mee.

4. Als het tegoed op de SEW hoger is dan de schuld dan heeft de rekeninghouder recht op het overschot uit hoofde van het depositogarantiestelsel.
5. Als een bank in de problemen komt kan DNB een overdrachtsplan opstellen. Dit is een plan om spaargelden en/of bezittingen en schulden van de probleembank en/of door de probleembank uitgegeven aandelen over te dragen aan een ander. Als in het overdrachtsplan is bepaald dat de SEW wordt overgenomen door een andere bank dan gaat de hieraan verbonden schuld eveneens over, tenzij in het overdrachtsplan anders is bepaald. Als zowel schuld als SEW overgaan vindt er geen verrekening plaats.

6. Door de verrekening wordt de SEW feitelijk gedeblokkeerd. Hierdoor kan het in de SEW schuil gaande rentebestanddeel in principe in de inkomstenbelastingheffing worden betrokken, namelijk als niet aan de looptijdeis (15 of 20 jaar) is voldaan. Het wetsvoorstel voorziet hierin door de looptijdeis los te laten als er verrekening plaatsvindt.
7. Door verrekening gaat de eigenwoningschuld omlaag en daarmee de hypotheekrenteaftrek. De belastingplichtige kan deze situatie ongedaan maken door elders een nieuwe lening aan te gaan en daarbij een SEW, KEW of BEW te sluiten. De lening kwalificeert dan als (bestaande) eigenwoningschuld. Het spaarproduct wordt gezien als de voortzetting van de beëindigde SEW. Het genieten van de deblokkeringsvrijstelling bij de beëindiging van de SEW wordt bij herstel van de oude situatie teruggedraaid.

Slot
Het wetsvoorstel is net ingediend. De parlementaire behandeling moet dus nog beginnen. Wij verwachten niet dat het wetsvoorstel op dit punt (ingrijpend) wordt gewijzigd. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, is het vervolgens nog maar de vraag of herstel na verrekening überhaupt wel mogelijk is. De meeste aanbieders van financiële producten bieden geen 'losse' KEW, SEW of BEW (meer) aan en dat zal in de toekomst – naar het zich laat aanzien – ook niet veranderen.